مقایسه علمی واکسن کرونای فایزر با سایر واکسن ها - سفر به مالزی

از پروفایل ما وبلاگ حامد دیدن نمایید.

به گزارش خبرنگاران، دکتر حسن رودگری در مصاحبه با ایسنا با بیان اینکه فایزر با ادعای در دسترس قرار دادن واکسن کرونا با اثرگذاری 90 درصد تا پایان 2020 تبدیل به پیشگام رقابت واکسن کرونا در جهان شده است، ادامه داد: این واکسن برخلاف شایعات ویروس ضعیف شده را تزریق نمی کند، بلکه بخشی از ژنوم آن را برای تحریک ایمنی بکار می برد. این یک واکسن mRNA شامل snippet کوچکی از ژنوم ویروس است. تا بحال بجز فایزر کسی از mRNA استفاده نکرده است و دو واکسن آمریکایی دیگر Novavax و Sanofi-GSK از پروتئین سطح جداری ویروس استفاده می کنند.

وی اضافه کرد: کمپانی های AstraZeneca یا همان واکسن آکسفورد و Johnson & Johnson نیز از ژنوم ویروس استفاده می کنند، ولی از ویروس سرماخوردگی بعنوان vector حامل ژنوم کرونا استفاده کرده اند.

واکسن mRNA

این دکترای تخصصی ژنتیک با اشاره به انواع واکسن ها در این حوزه، درباره واکسن mRNA، شرح داد: از این نوع واکسن بعنوان واکسن آینده تعبیر می شود، چون تکنولوژی کاملا نوینی دارد که کمی قبل از این پاندمی ابداع شده بود، این تکنولوژی مبتنی بر ذرات ریز RNA پیامبر از ژنوم کروناویروس جدید است. این mRNA حاوی دستور ساخت پروتئین Spike یعنی همان پروتئین جداریست که ویروس برای ورود به سلول استفاده می کند.در انسان بطور طبیعی پس از ورود ویروس کرونا، آنتی بادی علیه این پروتئین ساخته می شود، بنابراین واکسن حاوی mRNA که داخل مولکول Lipid قرار گرفته، در بدن آنتی بادی پیشگیرانه می سازد.

به گفته وی، واکسن های مبتنی بر ژنوم فزونی هایی دارند. اول اینکه بر خلاف واکسن های وابسته به vector (حمال ویروسی) و با واکسن های مبتنی بر پروتئین جداری مستقیما Killer T cell را در سیستم ایمنی تحریک می کنند که این امر کرونا ویروس را بدواً از تکثیر باز می دارد. دوم اینکه واکسن های mRNA در لوله ها و ظروف آزمایشگاهی تولید می شوند و نه در محیط کشت های سلولی، لذا به سرعت قابل تولید هستند.

دکتر رودگری، نقطه ضعف واکسن های mRNA را در این دانست که بدن به سرعت آنها را تخریب می کند و واکسن نیاز به تزریق متعددBooster دارد و شرح داد: فایزر دو تزریق با فاصله 3 هفته را پیشنهاد می دهد. ضمناً واکسن فایزر باید در دمای منفی 94 درجه فارنهایت (70C-) نگهداری شود و مراکز واکسیناسیون باید فریزرهای پیشرفته داشته باشند، در حالیکه واکسن کمپانی مدرنا نیاز به فریزر منهای 4 درجه فارنهایت (20C-) دارد.

واکسن های سنتی مبتنی بر پروتئین

وی در مورد واکسن های سنتی مبتنی بر پروتئین نیز گفت: این واکسن ها از دهه 80 میلادی با کار بر روی واکسن هپاتیت شروع شدند. کمپانی های Novavax و Sanofi-GSK واکسن علیه پروتئین S کرونا را در سلول حشرات کشت می دهند. سپس واکسن تخلیص و آماده تزریق می شود. هر دو واکسن برای تقویت تحریک ایمنی نیازمند مواد شیمیایی کمکی در ساختار خود هستند. اما در یخچال های عادی قابل نگهداری اند. این تکنولوژی مطمئن ولی کند است. این دو کمپانی در دسامبر 2020 فاز سوم کلینیکال ترایال را تکمیل می کنند و عقبتر از فایزر هستند.

واکسن های وابسته به Vector

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات ژنومیک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به واکسن های وابسته به Vector، خاطرنشان کرد: به جای تزریق مستقیم پروتئین S، این واکسن از یک ویروس کمتر بی ضرر است، همانند آدنوویروس سرماخوردگی به عنوان حمال استفاده می کند. ژن پروتئین S را روی آدنوویروس سوار کرده و تزریق می کنند. البته آدنوویروس پیش از تزریق از کار انداخته می شود تا در بدن تکثیر نشود و فقط آنتی بادی علیه پروتئین Spike ساخته می شود.

وی گفت: این تکنولوژی ایمنی قوی را بدون استفاده از مواد شیمیایی جانبی ایجاد می کند، به شرطی که دوز آن زیاد و کافی باشد، ولی نه آنقدر که بدن عکس العمل ایمنی بیش ازحد نشان دهد. البته اگر بدن قبلا با آدنوویروس بکار رفته برخورد داشته، ممکن است بلافاصله واکسن را از کار بیندازد، لذا واکسن آکسفورد از آدنوویروس نوعی شامپانزه استفاده کرده است. واکسن آکسفورد دو دوز با فاصله 4 هفته لازم دارد، ولی جانسون & جانسون فعلا یک دوز پیشنهاد می کند. اصولا دوز دوم به دلیل برخورد بدن با آدنوویروس در دوز اول ممکن است بلافاصله توسط سیستم ایمنی در دوز دوم خنثی شود.

دکتر رودگری با تاکید بر اینکه در مجموع واکسن باید بیش از 50 درصد تاثیرگذاری داشته باشد تا مجوز FDA بگیرد واحتمالا با 75 درصد اثر بتواند زنجیره انتقال را بشکند، اظهار کرد: نتیجه می گیریم که به کمک واکسن و رعایت نکات بهداشتی می توان پاندمی را به زودی مغلوب کرد، ولی در عین حال تجربه نشان داده که تبلیغات شرکت های دارویی نیز متاسفانه آلوده به سودجویی است. از جمله شرکت 150 ساله Pfeizer که تولیدکننده داروهای معروفی چون Advil, Viagra, Xanax, Zoloft است، سابقه محکومیت های متعددی دارد که آن را رکوردار تخلفات دارویی کرده و فقط در سال 2009 مجبور به پرداخت غرامت 2/3 بیلیون دلاری شده است. بنابرین کماکان رعایت نکات بهداشتی در صدر اقدامات پیشگیرانه است.