آیا رژیم وگان همان رژیم گیاهخواری است؟
به گزارش سفر به مالزی، اگر یک روزی عده ای را دعوت کردید که از بین مهمان های شما حداقل یک نفر وگان بود، کار شما کمی سخت تر خواهد شد. چرا که احتیاج است حتما فهرست غذاهایی که می خواهید برای مهمانی تدارک ببینید را مجدد آنالیز کنید. در واقع، شما احتیاج است تا از دو موضوع مطمئن شوید: این که حداقل یکی از غذاهای شما گیاهی است و هیچ ردی از حیوان در آن وجود ندارد. نکته دوم این که، این غذاها حتی از مواد اولیه ای مثل: تخم مرغ، پنیر، شیر و عسل هم نباید درست شده باشند.
از جمله دلایلی که افراد رژیم وگان را به سایر انواع رژیم غذایی ترجیح می دهند حفظ و در مواردی بهبود سلامتی است. رژیم غذایی گیاهی می تواند خطر ابتلا به بعضی بیماری ها را کاهش دهد. بعضی دیگر از افراد از مصرف گوشت خودداری می نمایند تا با این اقدام به حیوانات آسیب کمتری وارد شود. به عبارت ساده تر، حفظ حقوق حیوانات بخشی از هدف افراد وگان است.
به همین علت است که وگانیسم نه یک رژیم غذایی ساده بلکه سبکی از زندگی است که در آن حفظ محیط زیست، حفظ حقوق حیوانات و همینطور احترام به بدن و حفظ سلامتی جایگاه ویژه ای دارد.
اگر به فکر گرفتن رژیم گیاهی افتاده اید، اولین سوالی که فکر شما را احتمالا درگیر می نماید این است که آیا این روش غذایی برای شما مناسب است؟ اگرچه رژیم گیاهی فواید زیادی برای سلامتی دارد، با این وجود چند چالش پیش روی همه افرادی خواهد بود که می خواهند وگان شوند.
در این مقاله، ابتدا به سراغ انواع رژیم گیاهخواری رفته ایم و در ادامه با تمرکز بر روی رژیم وگان به طور خاص، به معرفی چیستی آن پرداخته ایم.
لیست مطالب:
- انوع رژیم گیاهخواری
- نوع اول: رژیم گیاهخواری لاکتو-اوو
- نوع دوم: رژیم لاکتو گیاهخواری
- نوع سوم: رژیم اوو گیاهخواری
- نوع چهارم: رژیم غذایی فلکسیتارین
- نوع پنجم: رژیم گیاهخواری پسکاتاریا
- نوع ششم: رژیم وگان
- انواع رژیم گیاهخواری در یک نگاه
- برترین رژیم گیاهخواری مناسب شما کدام است؟
انوع رژیم گیاهخواری
بعضی از مردم خوردن غذاهای گیاهی را به غذاهای حیوانی ترجیح می دهند. اما تمامی افرادی که غذاهای گیاهی می خورند سبک یکسانی در رژیم غذایی ندارند. بعضی غذاهای گیاهی را در کنار غذاهای گوشتی مصرف می نمایند و بعضی دیگر اصلا لب به غذاهای گوشتی و محصولات حیوانی نمی زنند.
دلایل زیادی وجود دارد که شرح می دهد چرا تعداد افراد وگان در جهان در حال افزایش است. در واقع، تعداد افرادی که ترجیح می دهند گیاهخواری را به عنوان رژیم غذایی خود انتخاب نمایند، رو به افزایش است. در این قسمت به مرور انواع مختلفی از رژیم های گیاهی پرداخته می شود.
این مقاله به آنالیز شش نوع رژیم گیاهخواری می پردازد؛ از جمله این که کدام غذاها را باید در هر کدام قرار داد و از آنها اجتناب کرد. همینطور، دلایل ترجیح افراد به رژیم گیاهخواری را آنالیز می نماید. در خاتمه هم به رژیم وگان پرداخته می شود تا تمرکز اصلی مقاله بر روی این رژیم گیاهی پرطرفدار باشد.
نوع اول: رژیم گیاهخواری لاکتو-اوو
بعضی رژیم غذایی لاکتو-اوو (Lacto-ovo) را قدیمی ترین نوع رژیم گیاهخواری در جهان می دانند. در این نوع از رژیم گیاهخواری، شما لب به گوشت و ماهی نمی زنید، اما همچنان تخم مرغ و محصولات لبنی را در رژیم غذایی خود دارید.
پیشوند لاکتو به شیر گاو یا محصولات لبنی اشاره دارد و از کلمه لاتین lac به معنای شیر گرفته شده است. پیشوند ovo به تخم مرغ اشاره دارد و از کلمه لاتین ovum به معنای تخم مرغ گرفته شده است.
پیروی از رژیم غذایی لاکتو-اوو به معنای گنجاندن تخم مرغ، شیر، پنیر، کره، ماست، خامه ترش، بستنی و سایر محصولات لبنی در رژیم غذایی است. این در حالی است که تمام گوشت های حیوانی؛ مانند: گوشت گاو، ماهی، مرغ، از وعده غذای روزانه حذف می شوند.
بعضی از افراد به دلایل مذهبی یا فرهنگی این سبک از رژیم گیاهخواری را انتخاب می نمایند. به عنوان مثال، افرادی که از آیین هندو و بودیسم پیروی می نمایند، ممکن است پیرو رژیم لاکتو-اوو باشند.
رژیم غذایی لاکتو-اوو شامل تخم مرغ و محصولات لبنی است اما به طور معمول تمامی انواع گوشت؛ از جمله: ماهی، مرغ، گوشت خوک و گوشت گاو، از غذای روزانه حذف می شود.
نوع دوم: رژیم لاکتو گیاهخواری
همانطور که پیشوند لاکتو نشان می دهد، رژیم غذایی لاکتو-گیاهخواری (lacto-vegetarian) یک رژیم غذایی مبتنی بر گیاه است که محصولات لبنی را هم شامل می شود. این تنوع شامل محصولات لبنی مانند: شیر گاو و غذاهای تهیه شده با آن ها از جمله: پنیر، کره، خامه ترش، ماست و بستنی است.
در لاکتو گیاهخواری تمامی انواع گوشت؛ مانند: گوشت گاو، گوشت خوک، مرغ و ماهی، حذف می شوند. ضمن این که از مصرف تخم مرغ هم ممانعت می شود.
مانند رژیم لاکتو-گیاهخواری، افراد ممکن است دلایل مذهبی یا فرهنگی برای پیروی از رژیم لاکتو-گیاهخواری داشته باشند. این تنوع در میان افرادی که پیرو آیین جین، هندو و بودیسم هستند رواج بیشتری دارد.
رژیم غذایی لاکتو گیاهخواری شامل محصولات لبنی از جمله: شیر، پنیر، ماست و بستنی است. در صورتی که تخم مرغ، گوشت و ماهی از این رژیم گیاهی حذف می شوند.
نوع سوم: رژیم اوو گیاهخواری
رژیم غذایی اوو گیاهخواری (ovo-vegetarian) محصولات لبنی را شامل نمی شود. اما همانطور که پیشوند ovo نشان می دهد، تخم مرغ در این رژیم همچنان استفاده می شود.
علاوه بر حذف گوشت و ماهی، رژیم غذایی گیاهی اوو تمام محصولات لبنی و غذاهایی که با استفاده از آن ها تهیه می شوند، مانند: شیر گاو، پنیر، کره، خامه ترش، ماست و بستنی را حذف می نماید.
با این حال، فردی که رژیم گیاهخواری اوو دارد، تخم مرغ و غذاهای تهیه شده از تخم مرغ؛ چه به صورت نیم پز، آب پز، خام و املت، را شامل می شود. از جمله این که افراد با رژیم گیاهخواری اوو امکان مصرف تخم مرغ را در پخت و گز و تهیه انواع نان، کیک و دسر دارند.
رژیم اوو گیاهخواری شامل تخم مرغ در همه اشکال است، اما شامل محصولات لبنی، گوشت یا ماهی نمی شود.
نوع چهارم: رژیم غذایی فلکسیتارین
رژیم فلکسیتارین (flexitarian یا همان Semi-vegetarianism) همانطور که از پیشوند فلکسی آن احتمالا حدس زده اید، یک رژیم غذایی انعطاف پذیر است. این رژیم گیاهی به گونه ای طراحی شده است که نسبت به انواع سختگیرانه تر، انعطاف پذیرتر باشد. این رژیم بر مزایای غذاهای گیاهی تاکید می نماید و در عین حال اجازه مصرف مقادیر کمی از محصولات حیوانی در وعده های روزانه وجود دارد.
رژیم فلکسیتارین در درجه اول بر تغذیه از غذاهای گیاهی متمرکز است اما مجوز مصرف غذاهای گوشتی و محصولات حیوانی مانند: تخم مرغ و لبنیات را هم می دهد.
یک فلکسیتر از نظر فنی گیاهخوار در نظر گرفته نمی شود؛ زیرا گاهی اوقات دست به مصرف غذاهای گوشتی می زند. این به خود فرد بستگی دارد که رژیم غذایی را متناسب با سبک زندگی خود طراحی کند.
اصول اصلی یک رژیم غذایی انعطاف پذیر شامل خوردن غذاهای گیاهی کامل، دریافت بیشتر پروتئین از گیاهان به جای حیوانات، محدود کردن مصرف قند و غذاهای فراوری شده در صورت امکان و استفاده تنها موردی از ترکیبات گوشتی و فراورده های حیوانی است.
رژیم گیاهخواری فلکستارین یکی از انواع رژیم های گیاهخواری انعطاف پذیر است که بر مصرف غذاهای گیاهی تاکید دارد. در عین حال، امکان مصرف گاه گدار محصولات و فراورده های حیوانی هم فراهم است و به همین علت، آن را رژیم انعطاف پذیر یا فلکسیتارین نامگذاری نموده اند.
نوع پنجم: رژیم گیاهخواری پسکاتاریا
رژیم غذایی پسکاتاریا (pescatarian vegetarian) یک رژیم غذایی گیاهی است که با وجود گیاهی بودن ماهی را شامل می شود. این پیشوند از کلمه ایتالیایی pesce به معنای ماهی گرفته شده است.
مصرف ماهی و سایر غذاهای دریایی در رژیم گیاهی پسکاتاریا امکان بهره بردن از خواص اسیدهای چرب امگا-3 را برای فرد فراهم می آورد. در غیر این صورت، احتمال کمبود امگا-3 افزایش می یابد.
در حالی که در رژیم گیاهی پسکاتاریا انواع ماهی مصرف می شود، سایر انواع گوشت مانند: گوشت گاو، مرغ یا خوک، مجوز مصرف ندارند. اما این که در رژیم گیاهخواری پسکاتاریا محصولات لبنی و تخم مرغ مصرف شود یا خیر به خود فرد بستگی دارد.
در رژیم غذایی پسکاتاریا امکان مصرف ماهی و غذاهای دریایی وجود دارد، در حالی که از مصرف سایر گوشت ها از جمله: گوشت گاو، خوک یا مرغ، ممانعت می شود. این نوع خاص از رژیم گیاهخواری ممکن است شامل محصولات لبنی و تخم مرغ هم باشد که به ترجیحات شخصی افراد بر می شود.
نوع ششم: رژیم وگان
رژیم گیاهخواری وگان رژیمی سختگیرانه است که تمام محصولات حیوانی، از جمله: گوشت، ماهی، محصولات لبنی و تخم مرغ در وعده های روزانه حذف شده اند. حتی بعضی از افراد در رژیم وگان، عسل را هم حذف می نمایند؛ زیرا معتقد هستند عسل به وسیله زنبورها و به عنوان یک فراورده حیوانی فراوری می شود.
اصول اخلاقی یکی از دلایل اصلی روی آوردن به رژیم گیاهی وگان است. وگانیسم فقط بر اساس غذاهای گیاهی است که شامل: میوه ها، سبزیجات، غلات، آجیل، دانه های گیاهی و حبوبات می شود. در رژیم وگان می توان از جایگزین های گیاهی برای محصولات حیوانی نظیر شیر گیاهی، لبنیات گیاهی، جایگزین تخم مرغ و جایگزین عسل استفاده کرد.
یکی دیگر از موارد تمایز رژیم وگان با سایر رژیم های گیاهخواری این است که فرد تنها هدفش توجه به رژیم غذایی سالم نیست بلکه در پی سبک زندگی سالم است.
برای مثال، فردی که رژیم وگان دارد از خرید لوازم آرایشی و بهداشتی که تست های حیوانی برای تایید سالم بودن آن ها انجام می شود، پوشاکی که از پوست حیوانات تهیه شده باشد یا موارد مشابه امتناع می نماید.
رژیم های غذایی وگان معمولا دارای بعضی از مواد مغذی کمتر نسبت به سایر رژیم ها هستند. به همین علت، یکی از موارد توصیه شده از سوی متخصصان تغذیه به وگان ها این است که روزانه مکمل های ویتامینه و مواد معدنی خاص از جمله: ویتامین B12، آهن، چربی های امگا 3 و روی را مصرف نمایند.
رژیم وگان با حذف تمامی محصولات حیوانی و گوشتی از وعده روزانه به طور کامل مبتنی بر گیاه است. وگانیسم مفهومی فراتر از یک رژیم ساده را شامل می شود. وگانیسم یک سبک فکری است که با به خدمت گرفتن حیوانات و آزار و اذیت آن ها مخالف است. همینطور وگان ها برای محیط زیست اهمیت ویژه تری قائل هستند.
انواع رژیم گیاهخواری در یک نگاه
انواع رژیم های گیاهی | معادل انگلیسی | شرحات |
---|---|---|
رژیم گیاهخواری لاکتو-اوو | Lacto-ovo vegetarian | شامل لبنیات؛ فاقد گوشت، مرغ، ماهی، غذاهای دریایی و تخم مرغ |
رژیم لاکتو گیاهخواری که به طور کلی با عنوان گیاهخواری شناخته می شود. | Lacto-vegetarian | شامل لبنیات؛ فاقد گوشت، مرغ، ماهی، غذاهای دریایی و تخم مرغ |
رژیم اوو گیاهخواری | Ovo-vegetarian | شامل تخم مرغ؛ فاقد گوشت، مرغ، ماهی، غذاهای دریایی و لبنیات |
نیمه گیاهخواری یا فلکسیتاریا | flexitarian Semi-vegetarian | شامل تخم مرغ و لبنیات که ممکن است شامل اندازه کمی گوشت، مرغ ، ماهی و غذاهای دریایی هم باشد. |
رژیم گیاهخواری پسکاتاریا | Pescatarian | شامل تخم مرغ و لبنیات؛ فاقد گوشت، مرغ، ماهی و غذاهای دریایی |
رژیم وگان | Vegan | فاقد گوشت، مرغ، ماهی، غذاهای دریایی، تخم مرغ و لبنیات |
برترین رژیم گیاهخواری مناسب شما کدام است؟
هنگام انتخاب نوع رژیم گیاهخواری مهم است که عواملی مانند: مدت زمان پایبندی به رژیم، قدرت خرید و هزینه ها و کیفیت تغذیه را در نظر بگیرید.
علاوه بر این، در نظر گرفتن این موضوع که کدام رژیم بنا بر تنوع غذایی اش با ارزش ها و اهداف شخصی شما بیشتر مطابقت دارد، عامل مهمی در مشخص اندازه پایبندی به رژیم است. اگر انتخاب سبک غذایی شما چندان واقع بینانه نباشد و با آنچه برای شما مهم است مطابقت نداشته باشد، حفظ و پایبندی به آن هم سخت تر خواهد بود.
نکته قابل توجه در خصوص انواع رژیم های گیاهخواری تنوع بالای آن است. به این ترتیب، احتمال این که یکی از آن ها با سبک زندگی و مدل غذایی شما سازگاری بیشتری داشته باشد بیشتر می شود. می توانید با امتحان کردن هر کدام در دوره ای خاص، مناسب ترین رژیم را که با خواسته ها و سبک زندگی شما تطابق بیشتری دارد پیدا کنید.
رژیم گیاهخواری تنوع زیادی دارد که این امکان را بای افراد فراهم می آورد تا برترین رژیم گیاهی را که با اخلاق شخصی و ذائقه غذایی تطابق بیشتری دارد را انتخاب نمایند.
کلام آخر
رژیم گیاهخواری یکی از انواع رژیم است که عمدتا بر پایه تغذیه از گیاهان بنا شده است. رژیم گیاهخواری تنوع بالایی دارد و بنا بر انتخاب افراد می تواند بعضی از محصولات حیوانی را هم شامل شود.
مزیت اصلی رژیم های گیاهخواری سالم بودن آن، یاری به حفظ محیط زیست و احترام به حقوق حیوانات است.
در انواع مختلف رژیم گیاهخواری گوشت ها جایگاهی ندارند، اما بسته به نوع رژیم ممکن است ماهی، غذاهای دریایی و محصولات حیوانی؛ از جمله: لبنیات، تخم مرغ و عسل، در وعده های روزانه جای بگیرند یا خیر.
در رژیم غذایی وگان محصولات حیوانی هیچ جایگاهی ندارند و این هیچ ربطی به رژیم غذایی ندارد، بلکه یک سبک فکری را در برمی گیرد که یک گام فراتر از سبک غذایی ساده است.
منبع: کتاب کاله