آموزش آکادمیک؛ از تخته سیاه تا آموزش مجازی - سفر به مالزی

گروه دانشگاه خبرنگاران، لیلا زمانی؛ آموزش آکادمیک در دنیا، تا قبل از ورود به عصر ارتباطات به زبان خودمانی با گچ و تخته سیاه بود؛ که البته مدیون نویسنده اید اگر لحظه ای گمان کنید هنوز هم این دو عنصر در نظام آموزشی ما وجود دارد.

الان دیگر همه چیز پیشرفته شده. دیگر دوران گچ به حلق دادن تمام شد. اما تا آمدیم کمی خودمان را به ماژیک و وایت برد عادت دهیم، گفتند کرونا آمده و باید تشریف ببریم خانه هایمان و تحصیل را از قاب مستطیلی موبایل و لپ تاپ ادامه دهیم.

با وجود تمام کاستی ها، آموزش مجازی آنچنان بی فایده هم نیست. مثلا این روزها صمیمیت و نزدیکی بین دانشجو و استاد بیشتر شده است. به طوریکه با استاد ناهار میخوریم، با استاد کارهای عقب افتاده را انجام می دهیم، با صدای دل انگیز استاد به خواب می رویم و....

محدودیت های معمول هم از بین رفته است. در دوران حضوری اگر میخواستیم دوستی، آشنایی، مهمانی با خود به کلاس ببریم، باید قبلش خودمان محترمانه درس را حذف میکردیم اما الان نه تنها خود دانشجو، بلکه تمام خانواده و همسایه بغلی و عمه خانم که در حال صحبت با مادر است، هم در کلاس حضور دارند.

مسئله دیگر این است که در دوران حضور در دانشگاه، اگر خدایی ناکرده قصد خروج از کلاس را داشتیم، در نهایت اضطراب و احتیاط از زاویه ای دور از چشم استاد، از کلاس خارج میشدیم اما با ظهور آموزش مجازی، تنها با کلیک روی یک گزینه، صدای کلاس قطع میشود. [نویسنده ضمن محکوم کردن این عمل غیراخلاقی، خاطر نشان میکند که در طول تاریخ هیچ دانشجویی از چنین روشی استفاده نکرده و نخواهد کرد.]

اما از زبان طنز که بگذریم، شاید بتوان گفت سختی های آموزش مجازی از مزایایش بیشتر بوده. اوایل با چنان ذوقی گمان میکردیم همای سعادت بر شانه هایمان لانه کرده است و زین پس قرار است با آسودگی خاطر، تحصیل را به خاتمه برسانیم. اما الان که آموزش مجازی دارد به یک سالگیش نزدیک میشود؛ فهمیدیم به جای هما، خروسی سمج بود که به تعبیر ابن سیرین، غم و اندوه فراوان در پی داشت.

از تحقیقات سنگین و کنفرانس های الزامی گرفته تا امتحانات شفاهی و زمان های کم برای جلوگیری از تقلب. بعضا طوری زمان را کاهش می دهند که هنوز سینِ سوال را نخوانده، سایت بسته میشود و امکان آزمون مجدد هم نیست. این مشکل زمانی مضاعف میشود که برای برخی سوالات باید پاسخهای کوتاه نوشت و اگر نقطه ای کم یا زیاد تر از آنچه به عنوان پاسخ صحیح در سایت ثبت شده، بنویسید باید از دست دادن نمره آن سوال را با جان و دل پذیرا باشید؛ حتی اگر مفهوم جواب شما، همان مفهوم پاسخ صحیح باشد.

کلاس های آنلاین هم که خودتان بهتر واقفید. اصلا هم فرقی نمیکند که در نیاوران تهران زندگی میکنیم یا تورقوزآباد ِ معروف به انبار تجهیزات اتمی.... اینکه اینترنت نداریم یا نمیتوانیم وارد سایت شویم تقصیر خودمان است؛ وگرنه دانشگاه که پیشرفته ترین بستر را برای آموزش مجازی فراهم کرده است.

منتها این را هم قبول داریم که کرونا یک دفعه پنجشنبه آمد و ما تازه صبح جمعه فهمیدیم و فرصت برای تقویت سیستم های آموزشی نداشتیم. اما توقع میرود حداقل استاد، دانشجو را یاری کند. البته از حق نگذریم؛ هستند اساتیدی که متخصصانه تدریس می کنند، هوشمندانه امتحان میگیرند و دلسوزانه نمره میدهند. خلاصه اینکه این حرفها را دانشجوها با تمام وجود درک کرده اند؛ هدف این بود که شاید درد دلی مختصر از دانشجو به گوش استادی برسد و رویه ای سخت به روشی آسانتر بدل شود.

در آخر، باید اعتراف کنم گمان نمیکردیم روزی دلتنگ صندلی های مرتب شده سالن امتحانات شویم اما کتمان چرا! هم چنان امید داریم این ویروس منحوس که تمام زوایای زندگی را تحت شعاع قرار داده، رخت بر بندد و ما به همان دوران شیرین حضور در دانشگاه برگردیم.

لیلا زمانی - کارشناسی حقوق دانشگاه حکیم سبزواری

انتشار یادداشت های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط خبرنگاران نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه ها و فعالین دانشجویی است.