خواص گل ختمی؛ گیاهی با خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی - سفر به مالزی

ختمی گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن به حدود 2 متر میرسد و ساقه آن از کرکهای ریز خاکستری رنگ پوشیده شده است. گل ختمی انواع مختلفی دارد که هر کدام رنگهای متفاوتی دارند از جمله زرد، قرمز، بنفش و سفید. ختمیهایی که گل سفید دارند کاربرد درمانی بیشتری دارند. گل ختمی از اواسط خرداد تا اواخر پاییز گل دارد. قسمتهای مورد استفاده این گیاه، بیشتر برگ و گل این گیاه است. گل این گیاه را به صورت دارویی برای ناراحتیهای تنفسی مثل آسم، برونشیت و سرفه به کار میبرند. در ناراحتیهای نادر آسم، پودر شده این گیاه با عسل کاربرد موثری دارد. این گیاه همچنین در عفونتهای ریوی جوابگوی خوبی است.

گل ختمی علاوه بر آن که به دلیل داشتن گل های رنگی و بزرگش در تزئین خانه یا باغچه استفاده می شود، کاربردهای پزشکی و درمانی هم دارد. برگ ها و گلبرگ های گل ختمی را می توان به شکل دم نوش و عرقیات مصرف کرد که برای درمان انواعی از بیماری ها مفید است.

خواص گل ختمی (طبیعت و خواص درمانی)

خواص دارویی گل ختمی به طور خلاصه عبارتند از:

طبیعت گل ختمی از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و بطور کلی روی تمام اعضای بدن مخصوصا روده، ریه، معده، کلیهها و مثانه موثر است.

• از خواص گل ختمی نرم کردن مجرای تنفسی است، چرا که سرشار از لعاب بوده و حاوی ترکیبات قندی به نام موسیلاژ است.
• درمان مسائل تنفسی، برونشیت و سرفههای خشک از دیگر خواص گل ختمی است.
• ریشه گیاه ختمی برای درمان سرماخوردگی و گلو درد مفید است.
• ضماد برگ گل ختمی برای درمان گاز گرفتگی و سوختگی مفید است.
• از ضماد گل ختمی در برطرف کردن دمل و ورم استفاده میشود.
• از خواص گل ختمی، استفاده از ضماد آن برای درمان درد سیاتیک و التیام شکستگیها است.
• ضماد گل ختمی برای درمان ورم بناگوش مفید میباشد.
• ضماد برگ ختمی رعشه را برطرف میکند.
• یکی از خواص گل ختمی درمان مسائل گوارشی از جمله سوزش معده، سوء هاضمه، کولیت زخمی و زخم معده است.
• جلوگیری از چاقی و تشکیل چربی در کبد از دیگر خواص گل ختمی است.
• گل ختمی برای درمان عفونتهای ریه بسیار مفید است.
• در گذشته از گل ختمی برای ضد عفونی کردن زخمها و التیام زخم استفاده میشده است.
• گل ختمی در درمان امراض کبدی و جوش صورت اثر مفیدی دارد.
• برای شادابی پوست صورت میتوان از ماسک گل ختمی استفاده نمود، همچنین لعاب گل ختمی برای برطرف شوره سر مفید است.
• عصاره ریشه و ساقه گل ختمی درمانی موثر برای کاهش قرمزی و سوزش ناشی از اگزما است.

طرز استفاده و مقدار مصرف

خیسانده ریشه ختمی: 10 گرم ریشه ختمی را پوست کنده و خرد نموده و در یک لیتر آب سرد خیس کنید و پس از 8 ساعت آنرا صاف نموده و نگهداری کنید. این مایع در برطرف اسهال خونی بسیار موثر است.

دم نموده ختمی: در حدود 20 گرم ریشه ختمی را تمیز نموده و خرد کنید و آنرا در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید بماند تا سرد شود. سپس آنرا صاف نموده و با عسل مخلوط کنید.

دم نموده گل ختمی : 20 گرم گل خشک شده ختمی را در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید بماند تا سرد شود. سپس آنرا با قند یا عسل شیرین بکنید.

گفتنی است گیاهان دارویی که دارای ترکیبات لعابدار هستند مانند گل ختمی را نباید روی شعله مستقیم قرار داد، زیرا حرارت مستقیم باعث تغییر ترکیب گیاه میشود.

مضرات گل ختمی (عوارض جانبی، موارد احتیاط و منع مصرف)

ختمی گیاه مفید و بیضرری است با این وجود زنان باردار و مادران شیرده باید از مصرف زیاد آن پرهیز نمایند، همچنین کسانی که سرد مزاج هستند باید ختمی را با عسل بخورند.

برگرفته از: دایره المعارف گیاهان دارویی