فرانچایز چیست، چگونه فرانچایز شویم و ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهیم؟
به گزارش سفر به مالزی، فرانچایز یکی از آن اصطلاحاتی است که در سال های اخیر زیاد به گوش می خورد. فرانچایز در اصل اجازه استفاده از نام تجاری و اعطای نمایندگی برندهای بزرگ تجاری، خدماتی و صنعتی در ازای دریافت درصدی از درآمد طبق توافقی بلندمدت برای حق استفاده از نام برند و امتیاز آن به منظور گسترش کسب و کار برندها و نام های بزرگ و مشهور است. به نظر می رسد این پدیده تجاری در دنیای امروز آن قدر اهمیت پیدا نموده که روز 3 شهریور (25 آگوست) هر سال به نام روز جهانی فرانچایز نامگذاری شده است. در این نوشتار با استناد به بخش هایی از کتاب هر آنچه که در خصوص فرانچایز باید بدانید نوشته امیرخسرو فخریان، مدیرعامل فروشگاه های زنجیره ای ، به شما می گوییم که اصلا فرانچایز چیست و چگونه باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری می گردد، تاریخچه این شیوه کسب و کار در ایران را بخوانید و بدانید که چه مزایایی دارد و چگونه می توان کاهش ریسک سرمایه گذاری با فرانچایز را تجربه کرد.
وقتی از فرانچایز صحبت می کنیم دقیقا از چه چیزی حرف می زنیم؟
به طورکلی فرانچایز برای کسانی مناسب است که دارای یک سرمایه متوسط بوده ولی ایده کسب و کار ندارند، اما مایل هستند سرمایه خود را در یک کسب و کار با درجه آزادی متوسط به کار انداخته و سود متوسطی هم به دست آورند. کسانی که در کار به دنبال تغییر و تحوالت سریع یا ریسک های بزرگ و سودهای بالا هستند برای فرانچایز ساخته نشده اند. یکی از پرطرفدارترین اشکال کسب و کار که در سال های اخیر تمایل به آن خصوصا در کشورهای در حال توسعه رشد فراوانی داشته فرانچایز است. بنا به نظر کارشناسان مالی فرانچایز ریسک سرمایه گذاری را کاهش می دهد، اما چطور؟ در حقیقت فرانچایز استفاده از دارایی های فکری شرکت ها و کسب و کارهای معتبر (مانند برند، اختراعات ثبت شده و…)تحت قراردادهای معینی و در قبال پرداخت هزینه هایی به عنوان حق استفاده از این دارایی های فکری است. این صنعت در بازار رستوران، فست فود و کافی شاپ بیش از سایر کسب و کارها دیده میگردد و در این بین شاخص ترین آن ها در دنیا مک دونالد است. در ایران نیز نمونه هایی از ایجاد چنین شبکه هایی از توزیع خدمات وجود دارند که در بین آن ها بوف و هایدا قدیمی تر و پدر خوب، فروشگاه های زنجیره ای و آیس پک نمونه جدیدتر آن محسوب می شوند.
تاریخچه فرانچایز در ایران
تا جایی که می دانیم قبل از انقلاب فرانچایزهای معروف مانند مک دونالد یا کی اف سی به ایران آمده بودند. حتی نمایندگی کل کی اف سی و مک دونالد در خاورمیانه در اختیار یک ایرانی بوده است. به هر روی با ظهور انقلاب و تغییرات سیاسی فرانچایزها هم در ایران تعطیل شدند و امتیازات نیز به اعراب واگذار گشت. متاسفانه ایران در زمینه فرانچایز بومی نیز بسیار ضعیف عمل نموده است و به جز دو یا سه شرکت اثری از ایجاد این شیوه کسب و کار پیروز و با ریسک کمتر، چندان به چشم نمی آید. شاید بتوان یکی از نمونه های فرانچایز در گذشته را که همگان به خاطر دارند از فروشگاههای شهر و روستا نام برد که البته از آن فروشگاه ها نیز دیگر اثری به جای نمانده است.
متاسفانه در ایران با تمامی کوشش های اجرا شده در این سال ها نمیتوانیم از مجموعه های زنجیره ای نام ببریم که با استانداردهای مدل فرانچایز در کلاس دنیای اداره گردد و یا برنامه ای مدون و معین برای گسترش با این روش داشته باشد. در ایران تدوین قانون و یا برنامه ریزی نیز برای فرانچایز انجام نشده است و این مقوله مفید، اشتغال زا و کارآفرین به شدت مورد غفلت دولت قرار گرفته است. در دانشکده های بازرگانی و اقتصاد هم اثری از آموزش و ترویج این پدیده نیست و خلاصه آن که پدیده ای که می تواند اشتغال فراوان ایجاد کند و از سرمایه های کوچک، حرکتی عظیم را برای توسعه مالی کشور به راه اندازد مورد کم لطفی قشر دانشگاهی، دولتی و بخش خصوصی قرار گرفته است.
فرانچایز چیست و چرا باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری می گردد؟
معمولا سرمایه گذاری در بازار عملی پر از ریسک و خطر محسوب می گردد. ممکن است فردی با سرمایه زیاد در بازار سرمایه گذاری کند و در بازاری پر از ریسک دچار ورشکستگی گردد. در این شرایط معمولا جبران سرمایه از دست رفته عملی غیر ممکن به نظر می رسد.
اما فرانچایز چیست و چرا باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری می گردد. حال حاضر فرانچایز یا همان اعطای نمایندگی یک برند تجاری پیروز و مشهور یک مدل سرمایه گذاری برد-برد محسوب می گردد. این در حالی است که برند فرانچایز دهنده با ارائه یک الگوی آزمایش شده، تجربیات و آزمون و خطاهای خود را در زمینه فروش به رایگان و طبق توافق در اختیار فرانچایز گیرنده قرار می دهد. از سوی دیگر فرانچایز گیرنده هم بدون نگرانی از شکست تجاری و بی احتیاج از اموری مانند تبلیغات و بازاریابی با اتکا به تجاربی که بارها آزمون خود را پس داده اند اعتماد نموده و به فعالیت و کار اصلی خود تمرکز می نماید.
شاید به همین دلیل است که دیگر این شیوه کسب و کار فقط به رستوران ها و فروشگاه های زنجیره ای محدود نمی گردد و گستره آن به مشاغل و خدماتی مثل بیمارستان ها، مهدکودک ها، مدارس و حتی دانشگاه ها هم کشیده شده است. در این میان مشهورترین و گسترده ترین سیستم فرانچایز حال حاضر در سطح دنیای مربوط با رستوران های زنجیره ای مک دونالد است که یک سیستم پیروز در این زمینه به شمار می رود. به این ترتیب کاهش ریسک سرمایه گذاری با فرانچایز در حال حاضر بسیار مورد توجه کارشناسان مالی در بازارهای دنیای است.
چگونه فرانچایز شویم؛ کاهش ریسک سرمایه گذاری با فرانچایز
اگر قصد دارید شاهد کاهش ریسک سرمایه گذاری با فرانچایز باشید و کسب و کارتان را تبدیل به فرانچایز کنید در ابتدا باید مبلغی را به فرانچایز دهنده به عنوان قبول مسئولیت و انجام کار بپردازید و مقداری از فروش خود را هم به شخص یا سازمان صاحب برند ببخشید. این در حالی است که تمامی امکانات از قبیل مواد و کالا ها، آموزش، نیرو، چارت سازمانی و سامان دهی را دریافت می کنید و از حمایت همیشگی فرانچایز دهنده برخوردار هستید. زمانی که شما فرانچایز می شوید در حقیقت تبدیل به زیرمجموعه ای از یک مجموعه بسیار بزرگ شده اید و به همین دلیل دیگر نگران تبلیغات نیز نخواهید بود. از آن جایی که فرانچایز دهنده مبلغی از فروش شما را دریافت می نماید و تعداد این مبالغ زیاد است، فرانچایز دهنده هزینه های بسیار بالا و خوبی را برای تبلیغات برند خود انجام می دهد و این به نفع شماست.
فرانچایز شدن چه مزایایی دارد؟
شما با فرانچایز شدن می توانید کسب و کار خودتان را داشته باشید و در عین حال کاهش ریسک سرمایه گذاری با فرانچایز را تجربه کنید. در حقیقت این سیستم روشی مطمئن برای سرمایه گذاران جدیدی بوده که علاقمند به راه اندازی کسب و کار در زمینه مشابه با شرکت فرانچایزدهنده است، در این روش شخص میتواند با ریسک کمتر، علی رغم درصد سود ظاهری کمتر به دلیل دسترسی به بازار فروش از قبل ثبات یافته، سود واقعی بیشتری داشته باشد. به این ترتیب یکی از برجسته ترین پیشرفت های مالی در قرن بیستم، رشد این شیوه نوین و پیروز کسب و کار است. فرانچایزینگ که به عنوان یک روش انجام کسب وکار در نیمه دوم قرن بیستم ظاهر شد و به توسعه در خلال دهه های 1981 و 1991 ادامه داد، در حال حاضر نیرویی عظیم برای رشد کسب وکار، خلق مشاغل و توسعه مالی است.
این شیوه توزیع یا سیستم توسعه کسب و کار فرصت هایی در اختیار افراد و شرکت هایی قرار میدهد که می خواهند کسب و کار خود را با هدف توزیع محصولات و خدمات توسعه دهند. یکی از کشورهایی که در تعریف مباحث نوین کسب و کار، انجام نوآوریها و توسعه دانش مدیریت فعالیت می نماید، کشور آمریکا است. در ایالت متحده آمریکا هر 8 دقیقه و در دنیا هر 65 دقیقه یک فروشگاه یا یک مرکز زنجیرهای با مدل کسب و کارهای فرانچایزی افتتاح می گردد و در کشور استرالیا بیش از یک سوم تمامی کسب و کارها به همین شیوه توسعه یافته است و این تنها بخشی از آمار شگفت انگیز و تکان دهنده صنعت ثروت آفرین و اشتغالزای این شیوه کسب و کار پیروز در دنیا است. هنوز هم به کاهش ریسک سرمایه گذاری با فرانچایز شک دارید؟
منبع: افق کوروش